در میان هیاهوی زندگی، گفت وگو با کودکان گویی دریچه‌ای به سوی دنیای پاک و معصومانه آن ها می‌گشاید. دنیایی سرشار از خلاقیت، کنجکاوی و پرسش‌های بی‌شمار. اما چگونه می‌توان با این موجودات کوچک و دوست‌داشتنی گفتگویی اثربخش و لذت‌بخش برقرار کرد؟ در این مقاله، سفری در پیش داریم تا قدم به قدم، بهترین روش‌های گفت و گو با کودکان را بیاموزیم.
قدم اول: خم شو تا به چشمانشان نگاه کنی!
اولین قدم برای گفتگویی صمیمی، ایجاد سطح برابری است. خم شدن به اندازه کودکان، به آنها نشان می‌دهد که برای حرف‌ها و احساساتشان ارزش قائل هستید و آنها را در جایگاه شنونده‌ای فعال می‌بینید. تماس چشمی، برقرار کردن ارتباطی عاطفی و احساسی را رقم می‌زند و به کودکان می‌فهماند که تمام توجه شما به آنها معطوف شده است.
قدم دوم: شنونده‌ای فعال باش، بی‌هیچ قضاوتی!
کودکان موجوداتی قصه‌گو و پرسشگر هستند. به حرف‌هایشان با دقت و بدون پیش‌داوری گوش دهید. در میان صحبت‌هایشان با حركات سر و لبخند، توجه و علاقه خود را نشان دهید.از قطع کردن صحبت‌هایشان خودداری کنید و اجازه دهید تا داستان خود را به طور کامل بیان کنند.
قدم سوم: با پرسش‌های باز فضای گفتگو را گسترش بده!
پرسش‌های باز، فرصتی برای تفکر عمیق‌تر و گسترده‌تربه کودکان می‌دهند. به جای پرسش‌های ساده با پاسخ‌های بله یا خیر، از پرسش‌هایی استفاده کنید که آنها را به تخیل، شرح جزئیات و بیان احساساتشان ترغیب می‌کنند. برای مثال، به جای پرسیدن “امروز در مدرسه چه خبر؟”، بپرسید “جالب‌ترین اتفاقی که امروز در مدرسه افتاد چه بود؟”
قدم چهارم: احساساتشان را به رسمیت بشناس و همدلی کن!
کودکان نیز مانند بزرگسالان، طیف وسیعی از احساسات را تجربه می‌کنند. به احساسات آنها با حترام گوش دهید و آنها را به رسمیت بشناسید. به جای سرزنش یا تلاش برای تغییر احساساتشان، با آنها همدلی کنید. برای مثال، اگر کودکی غمگین است، می‌توانید بگویید: “می‌فهمم که ناراحتی، دوست داری در مورد آن حرف بزنی؟”
قدم پنجم: از زبان ساده و قابل فهم استفاده کن!
در گفتگو با کودکان، از زبان ساده و قابل فهم استفاده کنید. از کلمات سخت و پیچیده که برای آنها نامفهوم است خودداری کنید. همچنین می‌توانید از مثال‌ها و داستان‌های کوتاه برای توضیح مفاهیم استفاده کنید.
قدم ششم: لحنی گرم و صمیمی داشته باش!
لحن شما در گفتگو با کودکان نقشی کلیدی ایفا می‌کند. با لحنی گرم، صمیمی و دوستانه با آنها صحبت کنید. از داد و فریاد و تهدید خودداری کنید، زیرا این موارد تنها باعث ایجاد اضطراب و ترس در کودکان می‌شود.
قدم هفتم: از شوخی و خلاقیت غافل نشو!
کودکان عاشق شوخی و خلاقیت هستند. از طنز و بازی در گفتگو استفاده کنید تا آن را برای آنها لذت‌بخش تر کنید. می‌توانید از اشعار کوتاه، ترانه‌ها و داستان‌های طنز برای جذب بیشتر کودکان استفاده کنید.
قدم هشتم: با بازی و وقت‌گذرانی، زمینه‌ای برای گفتگو بسازید!
کودکان عاشق بازی و سرگرمی هستند. وقت‌گذراندن با آنها در قالب بازی‌های مختلف، فرصتی عالی برای ایجاد صمیمیت و دوستی و آماده‌سازی آنها برای گفتگو است.
برای مثال:
بازی‌های مشترک:
با فرزندانتان در بازی‌های مختلف مانند بازی‌های فکری، بازی‌های بیرونی و یا نقش‌آفرینی شرکت کنید. این بازی‌ها نه تنها لذت‌بخش هستند، بلکه زمینه را برای ایجاد ارتباط عاطفی و گفتگوهای صمیمی فراهم می‌کنند.
قصه‌گویی و کتاب‌خوانی:
با صدای بلند برای فرزندانتان قصه بخوانید و در مورد محتوای داستان با آنها صحبت کنید. همچنین می‌توانید از آنها بخواهید تا داستان‌های خود را برای شما تعریف کنند. این کار به تقویت خلاقیت و مهارت‌های زبان آموزی آنها نیز کمک می‌کند.
فعالیت‌های هنری:
با هم نقاشی بکشید، کاردستی بسازید یا به موسیقی گوش دهید و آشپزی کنید. این فعالیت‌ها فرصتی برای ابراز احساسات و ایده‌های کودکان از طرق غیرزبانی فراهم می‌کنند و به شما کمک می‌کنند تا آنها را بهتر بشناسید.
با صرف وقت باکیفیت برای بازی و سرگرمی با فرزندانتان، اعتماد و احساس امنیت را در آنها تقویت می‌کنید و زمینه را برای گفتگوهای صمیمی و پربار در آینده فراهم می‌کنید. به یاد داشته باشید که کودکان نیاز به توجه و محبت شما دارند و وقت گذراندن با آنها یکی از بهترین راه‌ها برای نشان دادن عشق و اهمیت شما به آنها است.
کلام آخر!
گفتگو با کودکان، مهارتی است که با صبر و حوصله و تمرین قابل یادگیری است. با استفاده از این هشت قدم کاربردی می‌توانید گفتگوهایی شگفت‌انگیز و لذت‌بخش با فرزندانتان داشته باشید و به آنها کمک کنید تا به بهترین نسخه خود تبدیل شوند.
فراموش نکنید که کودکان مانند گل‌هایی هستند که برای شکوفایی به نور عشق، توجه و هم صحبتی با شما نیاز دارند. با صرف وقت و انرژی برای گفت و گو با آنها، به آنها کمک کنید تا ریشه‌های اعتماد به نفس، خلاقیت و مهارت‌های زندگی را در خاک وجودشان تقویت کنند و در مسیر زندگی به موفقیت و خوشبختی دست پیدا کنند.
