شاید این سوالات ذهن شما را هم درگیر کرده باشد که آیا مهد کودک برای فرزندتان خوب است یا نه؟
مهد کودک خوب کدام است؟ از چه سنی باید او را به مهد بفرستید؟
اگر مهد کودک برود اما در تعامل با سایر کودکان مشکل داشته باشد باید چه کار کنید؟
اگر پاسخ این سوالات می تواند گرهی از ذهن شما بگشاید، با این مقاله همراه باشید تا با نکات کلیدی درباره مهد کودک رفتن فرزندتان آشنا شوید.
مسئله اول: مهد کودک خوب است یا بد؟
مهد کودک، از سنین اواخر سه و چهارسالگی برای کودکان مفید است زیرا باعث می شود بتوانند بستری را کنار هم سن و سالان خود تجربه کنند و به تدریج برای ورود به مدرسه مستقل شده و آماده شوند.
مهد کودک خوب است اما به شرطی که بچه ها بتوانند در آن کودکی و بازی کنند و به اندازه کافی، تخلیه هیجان و انرژی داشته باشند. انعطاف پذیری، ریسک پذیری، اعتماد به نفس و دست ورزی هم به صورت غیر مستقیم و در خلال فعالیت ها، در آن ها تقویت شود.
اما زمانی مهدکودک بد می شود که به آموزش مستقیم در سنین زیر هفت سال تاکید کند و مدام بخواهد به کودک، مهارت های مختلفی اعم از نقاشی و زبان و… یاد بدهد.
حالا احتمالا می پرسید چرا بد است؟ اینکه کودک در زیر هفت سال توانمند شود، چه اشکالی دارد؟
توانمند شدن فرزندان در سنین مهد کودک بد نیست و اتفاقا اگر در حین بازی و فعالیت به صورت غیر مستقیم انجام شود، عالی است اما باید به خاطر داشته باشید که هرگونه آموزش، به ویژه کاملا مستقیم، کودکان را از دنیای کودکی خود دور می کند و ذهنی که نیاز به هیجان، آرامش و بازی دارد را به اجبار وارد فضای آموزش می کند.این می تواند آن ها را خیلی زودتر از سن شان خسته کند و بعد برای آموزش بالای هفت سال که اصل ماجراست، حوصله و انگیزه کافی نداشته باشند.
پس اینکه امیر المومنین علی علیه السلام می فرمایند که «یُرْخی الصّبیُّ سَبْعاً و یُؤَدَّبُ سبْعاً وَ یُسْتخدمُ سَبْعاً.» یعنی کودک در هفت سال نخست زندگی آزاد گذارده می شود، اشاره به همین موضوع دارد و می تواند بیانگر این باشد که بازی کردن و آزاد بودن کودک در این ایام، موجب رشد اوست و در هفت سال دوم است که دوره ی آموزش و تادیب فرزند فرا می رسد.
مسئله ی بعدی!
اگر فرزندتان مهد کودک می رود اما در تعامل با همسالان مشکل دارد باید چه کار کنید؟
قبل از هرچیزی باید بدانید که خیلی از مشکلات و چالش هایی که با فرزندتان تجربه می کنید، ظاهرا یه مشکل است اما درواقع باید ریشه های آن حل شود تا خود آن ناپدید شده یا کاهش یابد.
یعنی چه؟
یعنی ممکن است شما فقط از این موضوع شکایت کنید که فرزندتان در مهد کودک مشارکت فعال ندارد، نقاشی یا خانه سازی انجام نمی دهد و…فقط دوست دارد بازی هیجانی انجام دهد یا در ارتباط با دوستانش مضطرب و عصبی و… شده، اما در حقیقت باید ریشه مسئله را کشف کنید!
• برای مثال باید به عنوان والدین بدانید و بپذیرید که فرزند در سنین زیر هفت سال مخصوصا پسربچه ها، علاقه زیادی به بازی هیجانی و بدو بدو دارند و لازم است برای آن ها، این فضای تخلیه انرژی را فراهم کنید و بعد توقع داشته باشید بنشیند و بازی های تمرکزی و نشستنی انجام بدهد. اتفاقا خودتان برای بازی هیجانی هایی مثل آب بازی و بپر بپر و بدو بدو یا رفتن به پارک و طبیعت، پیش قدم شوید!
• اگر فرزندتان به سختی با هم سن و سال هایش ارتباط می گیرد و مدام با آن ها دعوا می کند، به جای اینکه ارتباط را قطع کنید، خودتان مترجم رفتار او باشید یا از مربی بخواهید آن ها را مدیریت کند، برای مثال:
«آهان فکر کنم دلت میخواد باهاش این بازی رو امتحان کنی؟ یا «دوست داری بهش بگی که دلت میخواد با این وسیله بازی کنی و….؟» گاهی کودکان نمی دانند چطور منظور خود را برسانند و برای همین هم به زدن دیگران یا سکوت و کناره گیری پناه می برند.
• هم چنین باید به خاطر داشته باشید که فضاهای آموزشی خشک،چهارچوب مند و مهدهایی که صرفا روی خلاقیت و بازی فکری و… کار می کنند، می توانند برای بچه ها در سنین زیر هفت سال آسیب زا باشند زیرا؛ نیاز کودک در این سنین فقط این است: بازی، بازی، بازی! آن هم در یک بستر آزاد و طبیعی!
• لطفا قبل از اینکه هر برچسبی به فرزندتان بزنید یا برچسب هایی که دیگران و مربی مهد می زنند را تایید کنید، به اقتضائات سن کودک توجه کنید! مثلا اگه تکرار را دوست دارد طبیعی است، بازی یا فعالیتی که علاقه دارد را بارها و بارها با او انجام دهید، باور کنید دنیا به آخر نمی رسد اگر کل روز را توپ بازی کنید. اما در ادامه خودتان می توانید بازی های متنوع دیگری مثل خمیر بازی، گل بازی و نقاشی و… را به او پیشنهاد دهید.
• به این موضوع دقت کنید که وقتی حساسیت ها، امرو نهی ها و خط قرمز های شما در منزل و روابط با دیگران زیاد باشد و مدام درحال امر و نهی به کودک باشید، به صورت ناخودآگاه به فرزند استرس وارد می کنید، قالب های ذهنی زیادی برای او ایجاد می شود و به تبع آن، امکان فعالیت آزادانه از او گرفته می شود و به مرور انگیزه ی کودک برای فعال بودن و ارتباط با دیگران کاهش می یابد.
• گاهی لازم است شرایط تعامل با همسالان را حتی خارج از مهدکودک ادامه دهید و بسترهایی را فراهم کنید که فرزندتان بتواند فعالیت هایی که دوست دارد را کنار افرادی که برای او دوست داشتنی هستند، تجربه کند، همین موضوع بر تسهیل روابط در مهد کودک نیز تاثیرگذار است.
و نکته ی مهم و آخر ؛
قبل از اینکه نگران کودک تان شوید و بخواهید به او برچسب منزوی، مضطرب، خشن، شیطان و… بزنید و فکر کنید مهد کودک را باید از زندگی او حذف کنید؛ وقتی به چالش برمی خورید، لحظه ای مکث کنید، مدل تعاملات خودتان با فرزند، رابطه ی با همسر و جو حاکم برخانه را ارزیابی کنید.
گاهی یک تغییر جزئی در مسیر تربیتی و ارتباطی می تواند، چالش شما را به سرعت حل کند و حتی به این نتیجه برسید که اصلا فرزندتان مشکل جدی نداشته و تعاملات او در مهد کودک هم به سادگی بهبود پیدا کند.