شما هم فکر می کنید فرزندتان بی نظم است؟
از اینکه وسایل و اسباب بازی هایش در همه جای خانه پخش است، کلافه شده اید؟
هربار برای حمام رفتن ،گرفتن ناخن ها یا تعویض لباس هایش باید داستان حسنی و دوستانش را تعریف کنید و آسمان و ریسمان ببافید؟
اگر پاسخ شما به سوالات بالا بله است، با این مقاله همراه باشید تا با سیر تا پیاز بحث نظم در کودکان زیر هفت سال آشنا شوید.
قبل از هرنکته ای، باید بدانید که تعریف نظم در دنیای ما با کودکان، زمین تا آسمان متفاوت است.
گاهی ممکن است همین که فرزند شما بداند عروسک یا ماشین بازی اش را در کدام کشو یا سبد انداخته است برایش نظم محسوب شود؛ در حالی که از نظر شما وقتی تمام قفسه ها و اتاق مرتب باشند، همه چیز منظم است.
نکته ی مهم بعدی این است که در دنیای مدرن و آپارتمانی این روزها که فضای خانه ها تنگ و کوچک است، بسیار طبیعی است که کوچک ترین به هم ریختگی ها، چند برابر به چشمتان بیاید؛ حال آنکه نیاز طبیعی فرزند شماست که برای بازی های هیجانی و حرکتی و فعالیت ها، بخشی از فضای خانه را اشغال کند.
و اما در ادامه، به پنج نکته ی طلایی راجع به بی نظمی می پردازیم که می تواند عینک شما را درباره ی نظم فرزندتان دگرگون کند.
1.به سن کودک توجه کنید!
از کودکان زیر هفت سال نباید توقع نظم زیاد داشته باشید و اتفاقا تا حد امکان باید به آن ها آزادی بدهید تا از بازی ها و فعالیت های خود به اندازه ی کافی لذت ببرند.
شما می توانید جمع کردن وسایل را در قالب بازی و فعالیت مثل ریختن توپ ها داخل سبد یا گذاشتن لباس های هم رنگ روی همدیگه و… باهم تمرین کنید.
همچنین به جای اینکه مدام دنبال کودک باشید و به دنبال هر فعالیت، خانه را مرتب کنید، به او اجازه دهید طعم استقلال را بچشد و اتفاقا از فرزندتان درخواست های کوچک داشته باشید مثلا بگویید:« لطفا بشقابت رو داخل ظرفشویی بذار عزیزم»، «میتونی جوراب های یه رنگ رو جفت کنی؟»، «میای دوتایی لگوهارو بذاریم تو کمد؟» و….
2. خودتان به عنوان الگوی کودک، منظم باشید
از قدیم گفته اند: «دو صد گفته چون نیم کردار نیست»
پس به جای اینکه دائم به فرزندتان بابت نظم و پاکیزگی تذکر دهید، خودتان در امور روزمره نظم و در ظاهر و پوشش، آراستگی داشته باشید.
البته این به این معنا نیست که مدام همه چیز را کنترل کنید که جمع و جور باشند و از آن طرف بوم بیفتید اما اگر در فضای شخصی زندگی نظم و برنامه وجود داشته باشد و به شکل های مختلف کودک هم شاهد آن ها باشد، از شما یاد می گیرد؛ چرا که فرزندان، آینه ی والدین هستند.
2. امر و نهی را فراموش کنید!
اگر مدام به فرزند خود بگویید:«نریز»،«تمیزکن»،«مرتب باش»،«جمع کن» و… طبیعتا بعد مدتی نه تنها از شما حرف شنوی ندارد، بلکه ممکن است لجبازی کرده و برخلاف خواسته های مطلوب شما عمل کند.
پس لطفا به جای تذکر، تلاش کنید نقاط مثبت و رفتارهای منظم او را توصیف کنید:
«چقدر قشنگ ماشین هات رو کنارهم چیدی»، «انگار عروسک ها هم خوشحال شدند که رفتن تو خونه هاشون»، «خیلی تمیز اتاقت رو جارو کردی»، «انقدر اینجا برق افتاده که من هیچ لکه رنگی دیگه نمی بینم» و…
4. برای نظافت شخصی کودک خلاقیت به خرج دهید!
مثلا اگر از حمام اجتناب می کند، بهتر است که مدتی در مرحله ی آب بازی باشید و برای شست و شو با بازی جلو بروید. مثلا بگویید:« بیا کف ها رو بذاریم روی موهامون یه کلاه بزرگ درست کنیم!» . حتی می توانید از عروسک و اسباب بازی یا کتاب های حمام استفاده کنید تا علاقه ی فرزندتان به این فضا و فعالیت بیشتر شود.
5. آراستگی ظاهر کودک، به چه قیمتی؟
اگر فرزند شما لباس های رنگارنگ و ناهمخوان می پوشد و سر هر بار پوشیدن و مرتب کردن موهایش قشقرق راه می اندازد یا دلش میخواهد با دمپایی بیرون برود و … با او نجنگید و به زور او را زیبا و آراسته نکنید، زیرا رابطه ی صمیمانه و عاطفی شما و کودک از هرچیزی مهم تر است.
باور کنید حتی اگر چند بار شلخته و به هم ریخته بیرون برود هم، راه دوری نمی رود و اتفاقا ممکن است نتیجه ی طبیعی انتخابش را ببیند و دفعه بعد خودش تصمیم متفاوتی بگیرد؛ پس از واکنش آدم ها و قضاوت های آن ها نترسید.
و اما کلام آخر
به خاطر داشته باشید چیزی که بسیار به نظم کودک شما کمک می کند این است که در این مسیر صبور باشید، آرامش خود را حفظ کنید و به جای جنگیدن و تلاش بیهوده برای منظم کردن کودک، به او فرصت بدهید تا در خلال لحظه ها و تعاملات ناب زندگی، نظم را بشناسد و آن را در ابعاد مختلف، تجربه کند.