ساختن فوق العاده است! ماجرای شیرین کتاب و ساخت و ساز
چه کسی در کودکی آرزوی ساختن چیزی خارق‌العاده را نداشته است؟ چیزی که نه تنها خودمان را شگفت‌زده کند، بلکه دیگران را نیز به تحسین وادارد. اشلی اسپایرز در کتاب «ساختن فوق‌العاده است» ما را به سفری دلنشین می‌برد تا با دختری آشنا شویم که این رویا را در سر می‌پروراند. دختری که با تمام وجود به دنبال ساخت چیزی بی‌نظیر است و در این مسیر، با چالش‌های بزرگی روبه رو میشود.
روایت شیرین شکست و پیروزی
داستان این کتاب، فراتر از روایت ساخت یک اسباب‌بازی است. این کتاب، سفری است به دنیای احساسات کودکانه، جایی که شکست و پیروزی در کنار هم می‌رقصند. دخترک داستان ما، با هر تلاشی که می‌کند، با موانعی مواجه میشود و ناامید میشود. اما او تسلیم نمی‌شود. با هر شکست، تجربه‌ای جدید به دست می‌آورد و به راه‌حل‌های جدیدی می‌اندیشد. این روایت، به کودکان می‌آموزد که شکست بخشی از زندگی است و مهم‌ترین چیز، ادامه دادن راه است.
تجربه ی احساس خشم در زمان ناکامی
در این کتاب دختر ماجرای ما، می سازد و می ساز اما هربار که شکست می خورد، احساس خشم را تجربه می کند و در این داستان به خوبی نشان می دهد که وقتی خشمگین می شویم چه چیزی در بدن ما اتفاق می افتد. مثلا دست هایمان بزرگ میشود (میزان انرژی که احساس خشم تولید می کند) و مانع از ادامه و ساختن می شود و چه بسا موجب خراب شدن سازه هایمان می شود.
نقش حیاتی حمایت و تشویق
در این داستان، گربه همراه، نقش یک دوست و حامی را ایفا می‌کند. او با نگاه مهربان و حضور دلگرم‌کننده به عنوان یک شنونده و مشاهده گر در تمام مراحل ساخت و ساز کودک همراه اوست.
همین می تواند نشان دهد که نقش والدین و مربیان، با ایجاد فضایی امن و حمایتی و بدون سرزنش، می‌توانند به کودکان کمک کنند تا به پتانسیل‌های خود پی ببرند و خودشان تجربه و اشتباه کنند تا به نسخه ی خلاقانه و دوست داشتنی شان برسند.
«ساختن فوق‌العاده است» با زبانی ساده و تصاویری جذاب، مفاهیم عمیقی را به کودکان و بزرگسالان منتقل می‌کند. این کتاب، به ما می‌آموزد که:
• شکست بخشی از مسیر موفقیت است.
• حمایت و تشویق دیگران، نقش مهمی در رشد ما دارد.
• هر یک از ما توانایی خلق چیزهای خارق‌العاده را داریم، مهم این است که از فرایند لذت ببریم، صبور باشیم و گاهی زاویه ی نگاهمان را تغییر بدهیم.
• رویاپردازی و تلاش و تجربه کلید رسیدن به موفقیت است.
در نهایت، دخترک داستان ما هم با تمام تلاش و پشتکاری که از خود نشان می‌دهد، به چیزی که می‌خواست می‌رسد. او نه تنها یک اسباب‌بازی بی‌نظیر می‌سازد، بلکه مهم‌تر از آن، اعتماد به نفس و مهارت‌های جدیدی کسب می‌کند. این پایان، به ما یادآوری می‌کند که با امید و تلاش، می‌توانیم به هر چیزی که می‌خواهیم دست پیدا کنیم.
پیشنهاد فعالیت‌های مرتبط با کتاب «ساختن فوق‌العاده است» برای والدین و مربیان
کتاب «ساختن فوق‌العاده است» فرصتی عالی برای شما والدین و مربیان است تا خلاقیت و کنجکاوی کودکان را شکوفا کنید. در ادامه، چند پیشنهاد فعالیت جذاب و مرتبط با این کتاب را بخوانید:
۱.ساختن اشیاء ساده: از کودکان بخواهید با استفاده از مواد دور ریختنی یا وسایل بازی، اشیاء ساده‌ای مثل خانه برای عروسک‌ها، ماشین، یا حتی یک حیوان و… بسازند.
طراحی و ساختن یک اختراع:از کودکان بخواهید یک اختراع جدید طراحی کنند. آن‌ها می‌توانند این اختراع را نقاشی کرده یا حتی با استفاده از مواد ساده بازیافتی، مدل اولیه آن را بسازند.
نوشتن داستان: از کودکان بخواهید داستانی درباره اختراع خود بنویسند. در این داستان می‌توانند توضیح دهند که اختراعشان چه کاری انجام می‌دهد و چه مشکلی را حل می‌کند.
نقاشی احساسات:از کودکان بخواهید احساسات مختلف دخترک داستان را در هنگام ساختن و شکست خوردن نقاشی کنند. این کار به آن‌ها کمک می‌کند تا با احساسات خود آشنا شوند و آن‌ها را بهتر بیان کنند.
ایجاد فضایی امن برای اشتباه کردن: به کودکان اجازه دهید بدون ترس از اشتباه، ایده‌های خود را مطرح کنند و چیزهای جدید را امتحان کنند.
تشویق و گفت و گو :به کودکان یادآوری کنید که شکست بخشی از روند یادگیری است و مهم‌ترین موضوع، ادامه دادن تلاش است.
برای تشویق کودک به ساخت و ساز بیشتر، با دیدن سازه ی او، بخش های مختلف را توصیف کنید:” می بینم که یه چرخ قرمز اینجا گذاشتی، یه در آبی اینجا، میتونی برای بگی هرکدوم چیکار میکنه؟”، ” چه جالب! تو یه هواپیما با ۴ تا بال درست کردی”، “یه ماشین پرنده ی زرد میبینم، قراره به کجاها سفر کنه؟”
صبر و حوصله داشته باشید: کودکان به زمان نیاز دارند تا ایده‌های خود را توسعه دهند، پس عجله نکنید و تا حد امکان در ساخت و ساز آن ها ورود نکنید.
از ایده‌های کودکان حمایت کنید: حتی اگر ایده‌های کودکان غیرممکن به نظر می‌رسد، به آن‌ها نشان دهید که به آن‌ها باور دارید.
فرصت‌های یادگیری را در محیط اطراف پیدا کنید: از طبیعت، اشیاء روزمره و اتفاقات اطراف برای آموزش مفاهیم مختلف استفاده کنید.
خودتان نیز در فعالیت‌ها شرکت کنید: با شرکت در فعالیت‌ها، به کودکان نشان می‌دهید که یادگیری و خلاقیت برای همه سنین جذاب است، همچنین از طریق این پروژه ی مشترک، محبت و علاقه ی بین خودتان را محکم تر می کنید.
فعالیت‌های گروهی:
ساختن یک پروژه گروهی: از کودکان بخواهید در گروه‌های کوچک، یک پروژه مشترک مانند ساختن یک شهر کوچک یا یک باغچه را انجام دهند. این کار به آن‌ها کمک می‌کند تا مهارت‌های همکاری و تعامل اجتماعی را یاد بگیرند.
داستان‌سرایی گروهی: یک داستان را به صورت گروهی تعریف کنید. هر کودک می‌تواند یک قسمت از داستان را بگوید و بقیه بچه‌ها به آن اضافه کنند.
استفاده از داستان “ساختن فوق‌العاده است” در کلاس ساخت و ساز
داستان “ساختن فوق‌العاده است” با روایت ساده و جذاب خود، می‌تواند الهام‌بخش پروژه‌ها و کلاس های ساخت و ساز باشد. این داستان به کودکان یاد می‌دهد که چگونه با چالش‌ها روبرو شوند، پشتکار داشته باشند و به رویاهای خود برسند. در ادامه چند ایده برای استفاده از این داستان در این محیط‌ها ارائه میشود:
داستان‌گویی و بحث:
۱. قبل از شروع هر پروژه، داستان را برای دانش‌آموزان تعریف کنید و از آن‌ها بخواهید تا احساسات و تجربیات دخترک داستان را به اشتراک بگذارند.
۲.درباره مفهوم شکست و پیروزی در فرآیند ساخت و ساز گفتگو کنید و به آن‌ها نشان دهید که شکست و اشتباه کردن، بخشی طبیعی از این فرآیند است.
ایجاد انگیزه:
از داستان به عنوان یک الهام‌بخش برای شروع پروژه‌های جدید استفاده کنید. به دانش‌آموزان نشان دهید که حتی با ساده‌ترین ابزارها و مواد، می‌توانند چیزهای شگفت‌انگیزی بسازند.
آموزش حل مسئله:
در طول پروژه، از چالش‌هایی که دخترک داستان با آن روبه رو شد به عنوان نمونه استفاده کنید و به دانش‌آموزان کمک کنید تا راه حل‌های خلاقانه برای مشکلات خود پیدا کنند.
تاکید بر اهمیت همکاری:
اگر پروژه‌ها به صورت گروهی انجام می‌شوند، از داستان برای نشان دادن اهمیت همکاری و کمک به یکدیگر استفاده کنید.
فرایند در پروژه‌های ساخت و ساز با کودکان بالای ۷ سال:
انتخاب موضوع پروژه:از دانش‌آموزان بخواهید تا با الهام از داستان، موضوعی برای پروژه خود انتخاب کنند. مثلاً می‌توانند یک خانه کوچک برای حیوانات، یک قلعه شنی یا یک باغچه کوچک و ماکت و… بسازند.
تعیین اهداف:به دانش‌آموزان کمک کنید تا اهداف مشخصی برای پروژه خود تعیین کنند و یک برنامه ریزی ساده برای رسیدن به آن اهداف داشته باشند.
طراحی نقشه: از دانش‌آموزان بخواهید قبل از شروع ساخت، نقشه‌های ساده‌ای از پروژه خود بکشند. این کار به آن‌ها کمک می‌کند تا ایده‌های خود را بهتر سازماندهی کنند و مراحل ساخت را پیش‌بینی کنند.
استفاده از ابزارهای ساده: به دانش‌آموزان آموزش دهید که چگونه از ابزارهای ساده مانند چکش، میخ، پیچ‌گوشتی و قیچی و… به طور ایمن استفاده کنند.
بازیافت مواد: تشویق دانش‌آموزان به استفاده از مواد دور ریختنی برای ساخت پروژه‌هایشان، به آن‌ها یاد می‌دهد که چگونه به محیط زیست کمک کنند و خلاقیت خود را افزایش دهند.
مستندسازی فرآیند ساخت:از دانش‌آموزان بخواهید تا مراحل مختلف ساخت پروژه را با عکس یا فیلم ثبت کنند. در پایان، می‌توانند این مستندات را به صورت یک ارائه کوتاه به کلاس ارائه دهند.
برگزاری نمایشگاه: پس از اتمام پروژه‌ها، یک نمایشگاه برگزار کنید تا دانش‌آموزان بتوانند دستاوردهای خود را به نمایش بگذارند.
برگزاری مسابقات ساخت و ساز:برگزاری مسابقات ساخت و ساز در موضوعات مختلف می‌تواند انگیزه دانش‌آموزان را برای یادگیری و خلاقیت افزایش دهد.
ساختن یک کتاب داستان: از دانش‌آموزان بخواهید تا با الهام از داستان “ساختن فوق‌العاده است”، داستان خود را بنویسند و آن را به صورت یک کتاب مصور درآورند.
مزایای استفاده از این داستان در پروژه‌های ساخت و ساز:
افزایش خلاقیت و نوآوری: داستان به دانش‌آموزان نشان می‌دهد که محدودیتی برای خلاقیت وجود ندارد.
تقویت اعتماد به نفس:با موفقیت در پروژه‌ها و ارائه ی آن ها به دیگران، اعتماد به نفس دانش‌آموزان افزایش می‌یابد.
توسعه مهارت‌های اجتماعی: کار گروهی و همکاری در پروژه‌ها به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا مهارت‌های اجتماعی خود را بهبود بخشند.
یادگیری مفاهیم مهندسی:دانش‌آموزان در حین ساخت پروژه‌ها، با مفاهیم اولیه مهندسی آشنا می‌شوند.
با استفاده از داستان “ساختن فوق‌العاده است”، میتوانید محیطی شاداب و انگیزه‌بخش برای یادگیری و خلاقیت در کلاس‌های ساخت و ساز ایجاد کنید.
همچنین برای ایجاد یک محیط یادگیری جذاب میتوانید از مهندسان یا معماران دعوت کنید تا به کلاس بیایند و درباره کار خود صحبت کنند و از بازدید کارگاه‌ها و کارخانه‌های ساختمانی کمک بگیرید که می‌تواند به دانش‌آموزان دید بهتری از فرآیند ساخت و ساز بدهد.
سخن پایانی!
«ساختن فوق‌العاده است» تنها یک کتاب کودکانه نیست. این کتاب، پیامی جهانی دارد که برای همه سنین قابل‌توجه است. بزرگسالان نیز می‌توانند از این داستان الهام بگیرند و یاد بگیرند که چگونه با چالش‌ها روبرو شوند و به رویاهای خود برسند. این کتاب، به ما یادآوری می‌کند که هر یک از ما توانایی خلق چیزهای شگفت‌انگیز را داریم، تنها کافی است به خودمان ایمان داشته باشیم و دست از تلاش برنداریم.
و به خاطر داشته باشیم، فرایند ساختن فوق العاده است، نه اینکه لزوما چه چیزی می سازیم!
همچنین با استفاده از این داستان و فعالیت‌های مرتبط، شما میتوانید به دانش‌آموزان یا فرزندتان کمک کنید تا به مهندسان، معماران و سازندگان خلاق آینده تبدیل شوند.
نویسنده
زهرا خسروآبادی
مشاور خانواده، پژوهشگر و نویسنده حوزه تربیت کودک
