کتاب خوب برای اضطراب کودکان (معرفی کتاب نگرانی شبیه ابر است)

نویسنده : شونا آینز
مجموعه : چی شبیه چیه ؟
مترجم : احمد تصویری
رده سنی: 7 تا 9 سال
انتشارات: مهرسا

بعضی روزها آن‌قدر خوبند که دوست داریم برای همیشه جایی نگه‌شان داریم.
اما بعضی روزهای دیگر، حتی دوست نداریم از رخت‌خواب بلند شویم.
نگرانی شبیه ابر است؛ ابری سیاه که آسمان روزمان را تیره‌وتار می‌کند.
کنار گذاشتن نگرانی‌ها، سخت‌ترین روزها را هم کمی آفتابی‌تر می‌کند…

موضوع کتاب چیست؟

کتاب نگرانی شبیه ابر است، با رویکردی ملایم و مستقیم، به مسئله ی اضطراب و نگرانی های پیش‌روی کودکان می‌پردازد و در دل تشبیه و جملات کوتاه، آن را برای کودکان قابل درک می کند.

نقاط مثبت و منفی کتاب چیست؟

• خواندن این کتاب، زمینه‌ای فراهم می‌کند تا احساسات و مشکلات کودکان، راحت‌تر در فضای خانواده و دوستان به بحث گذاشته شود.
• این کتاب نگرانی و اضطراب کودکان را با وضعیت‌های مختلف آب‌وهوایی که برای آن ها ملموس است و احوالاتی که تا به حال تجربه کرده‌اند مقایسه می‌کند و همین روش، موجب شناخت احساسات و رشد عاطفی کودک می شود.

• تصویرسازی های کتاب رنگی و جذاب است و می تواند کودک را تشویق به خواندن کتاب کند.

• زبان کتاب، نسبتا ساده است اما از در بعضی بخش ها ممکن است درک بعضی کلمات یا جملات برای کودک دشوار باشد مثل بی نظیر، شانس، سرو سامان دادن به اوضاع، چنگی به دل نمی زند و تیره و تار می شود و… پس بهتر است در طی گفت و گو با کودک و متناسب با سن او، ساده سازی شود.

خوب است بدانید که:

«اضطراب» جزو آن دسته از احساسات است که هنگام رویارویی با وقایع تهدید کننده ی زندگی تجربه می کنیم. اضطراب هیجانی مهم و حیاتی است چرا که ما را برای مراقبت از خود با انگیزه میکند: فرار از خطر اجتناب از دردسر و رعایت مسائل ایمنی.
اما «نگرانی» نوع خاصی از افکار یا رفتارهای اضطراب آمیز است که به طور مستقیم با خطر یا تهدید واقعی ارتباط ندارد؛ بلکه از افکار ما نشأت می گیرد.
ذهن ما همواره تلاش می کند برای حفظ ایمنی ما، درباره ی تمام پیامدهای ناگوار احتمالی فکر کند، نگرانی، پیش بینی منفی درباره ی آینده است. اما بیش از آن که به حل مسائل کمکی کند، ذهن و جسم ما را دچار پریشانی و تنش میکند.
همه ی ما در مواقعی نگران می شویم اما اگر چیزی ذهن کودکان را به شدت مشغول کند، ممکن است در سلامت، خواب، احساس شادی و روابط دوستی شان تاثیر بگذارد.

در ارتباط با کودکان چگونه درباره احساس نگرانی و اضطراب برخورد کنیم؟

• کودک باید این واقعیت را بداند که همه ی ما گاهی نگران می شویم و هیچ اشکالی ندارد که یک روزهایی حالمان خوب نباشد.
• اما این را هم باید بدانند که بهتر است به جای آن که مدام به نگرانی مان فکر کنیم، به دنبال حل مسئله باشیم یا آن را با دیگران در میان بگذاریم.
• رهایی از افکار آزاردهنده برای کودکانی که دچار اضطراب می شوند کار آسانی نیست باید آن ها را تشویق کنیم افکارشان را بنویسند، نقاشی کنند یا درباره ی آن ها با ما یا یکی از عروسک های مورد علاقه شان صحبت کنند.
• چالش اصلی این است که نباید افکار نگران کننده را انکار کنیم اما به نحوی که، تهدید واقعی یا خطر احتمالی را بیش از حد بزرگ جلوه ندهد. بسیار مهم است که ما به عنوان افراد بزرگسال از نگرانی های کودک آگاهی داشته باشیم و برای پذیرفتن آن ها و حل مسائل و برطرف کردن مشکل اقدام کنیم.
• ضمنا سعی نکنید اطلاعات مورد نظر را از کودکی که اضطراب دارد مخفی کنید چرا که «اجتناب»، اضطراب را تشدید می کند. در عوض به دنبال روش هایی باشید که متناسب با سن هر کودک در شناسایی نگرانی کمکتان کند.
• به کودک یادآوری کنید که ممکن است مشکلات، نتایج بدی داشته باشند ولی ذهن ما گاهی اوقات، اوضاع را وخیم تر از آنچه هست نشان می دهد.
سپس با هم بررسی کنید که آیا اطلاعات واقعی تری درباره ی آن نگرانی بخصوص وجود دارد یا نه برای مثال با کودک گفت و گو کنید که چه طور می توانید راه حلی پیدا کنید که نگرانی او کمتر شود؟ چه کارهای بهتری در برابر نگرانی وجود دارد؟
این سوال را قبل از ورود به بخشی از کتاب که راه حل های کاهش نگرانی را مطرح می کند، بپرسید. ضمن اینکه تفکر خلاق و انتقادی آن ها تقویت می شود، با اضطراب نیز بهتر کنار می آیند و یاد می گیرند که ذهنشان علاوه بر نگرانی و اضطراب، حجم زیادی از افکار جالب، خنده دار، خسته کننده، شاد، مسخره، آرامش بخش و محبت آمیز نیز تولید میکند.

کلام آخر!

خوب است کودکان، نگرانی و اضطراب را هم مثل سایر احساسات بشناسند، بپذیرند و در این مسیر کتاب ها و بازی ها هم می توانند بسیار کمک کننده باشند؛ اما به خاطر داشته باشید که تاکید بیش از اندازه روی این احساس، شرح زیاد برای کودک و کنکاش افراطی در عواطف او، می تواند خودش موجب ایجاد اضطراب و نگرانی شده و چه بسا کودک را درگیر کند تا مدام به دنبال نگرانی ها بگردد.