عزت نفس زیربنای شخصیت کودک!

فرزند شما چقدر خودش را ارزشمند می داند؟
تا به حال از او پرسیده اید چه تصور و نگاهی نسبت به خودش دارد؟

گاهی اوقات به راحتی می توان متوجه شد که بچه ها چه زمانی نسبت به خودشان احساس خوبی دارند و چه زمانی احساس ارزشمندی نمی کنند. این تصور از احساس خوب نسبت به خود، عزت نفس نامیده می شود که در روابط روزانه و اجتماعی و تک تک رفتارهای کودک عیان می شود.

کودکان دارای عزت نفس، احساس دوست داشتنی بودن، پذیرفته شدن و اعتماد به نفس می کنند. آن ها به کاری که می توانند انجام دهند افتخار می کنند و در مورد خود مثبت فکر می کنند. کودکانی که عزت نفس پایینی دارند از خود انتقاد می کنند و شک دارند که بتوانند کارها را به خوبی انجام دهند. آنها احساس می کنند به خوبی بچه های دیگر نیستند، بهانه گیر تر هستند و بیشتر روی شکست و ترس از آن تمرکز می کنند تا موفقیت!
معمولا این کودکان دوستان کمتری دارند، وابسته تر هستند، اضطراب بیشتری را تجربه می کنند و انعطاف پذیری و ریسک پذیری کمتری دارند.

چرا عزت نفس مهم است؟

کودکانی که احساس خوبی نسبت به خود دارند، این اعتماد به نفس را دارند که بهترین تلاش خود را در چیزهای جدید انجام دهند، منعطف تر هستند و با دیگران بهتر ارتباط می گیرند. عزت نفس همچنین به کودکان کمک می کند تا با اشتباهات کنار بیایند، مطمئن تر گام بردارند. آن ها احساس می کنند که تشویق می شوند تا دوباره تلاش کنند، حتی اگر در ابتدا شکست بخورند. عزت نفس به بچه ها کمک می کند در مدرسه، خانه و با دوستان بهتر تعامل کنند.

کودکانی که عزت نفس پایینی دارند، نسبت به خود مطمئن نیستند. اگر فکر می کنند دیگران آن ها را نمی پذیرند، ممکن است در برنامه ها مشارکت نکنند.
همچنین ممکن است اجازه دهند دیگران با آن ها بد رفتاری کنند و برای دفاع از خودشان مشکل داشته باشند. ممکن است به راحتی تسلیم شوند یا اصلا تلاشی نکنند.

عزت نفس چگونه رشد می کند؟

زمانی که کودک توجه مثبت و مراقبت محبت آمیز را دریافت می کند، عزت نفس می تواند شروع به رشد کند.
با تبدیل شدن نوزادان به کودکان نوپا و خردسال، آنها قادر به انجام برخی کارها به تنهایی هستند. آن ها از زمانی که می توانند بازی کنند و از مهارت های جدید خود استفاده کنند، احساس ارزشمندی و اعتماد به نفس می کنند.
عزت نفس آن ها زمانی رشد می کند که والدین توجه کنند، اجازه دهند تلاش کنند، استقلال کودک را معتبر بشمارند، لبخند بزنند و به وجود و توانمندی های آن ها افتخار کنند و چه بسا به او اجازه تجربه ی ناکامی و آزمون و خطا بدهند، نقاط ضعف او را بپذیرند و به او در جهت اصلاح و رشد کمک کنند.

هم چنین وقتی کودکان بزرگتر می شوند و تجربیات جدید را امتحان می کنند، چیزهای تازه ای یاد می گیرند، عزت نفس می تواند رشد کند.

این ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که بچه ها:

• بازی های متنوع و آزادانه انجام می دهند.
• به سمت یک هدف حرکت می کنند.
• در مدرسه چیزهایی یاد گرفته و نمرات خوبی می گیرند.
• دوستان جدید پیدا می کنند و با آن ها تعامل می کنند.
• فعالیت های مورد علاقه ی خودشان را انجام می دهند، مانند موسیقی، ورزش، هنر، آشپزی، مهارت های فنی و….
• به دیگران کمک می کنند یا به روش های مختلف مهربانی نشان می دهند.
• در فعالیت های متنوع سخت تلاش می کنند و مورد تحسین قرار می گیرند.
• در موقعیت های متفاوت زندگی، احساس درک و پذیرفته شدن را دریافت می کنند.

پس در یک کلام!

وقتی بچه ها عزت نفس دارند، احساس اعتماد به نفس، توانمندی و پذیرفته شدن و ارزشمندی می کنند.

چگونه شما والدین می توانید به ایجاد عزت نفس فرزند کمک کنید؟

اگر کودک شما نسبت به خودش احساس خوبی ندارد، شما اولین کسانی هستید که می توانید به او کمک کنید.
قبل از هرچیزی روی عزت نفس و اعتماد به نفس خودتان کار کنید و بهترین الگو برای او باشید.
امر و نهی تان را نسبت به کودک کم کنید، به او مجال اشتباه کردن و تجربه های جدید را بدهید و از کمالگرایی و بی نقص انجام شدن کارها اجتناب کنید.
انتقاد، سرزنش و نصیحت و برخوردهای تند در قبال کاستی ها و اشتباهات کودک را فراموش کنید.
محبت و عشق ورزی کلید اصلی این ماجراست! پس او را در آغوش بگیرید، ببوسید، به او هدیه های کوچک دهید، راجع به ایام کودکی او صحبت کنید و احساس خاص و دوست داشتنی وجودش را یادآوری کنید.