دوران نوجوانی، دورانی پرماجرا و سرشار از کشف و شهود است. در این دوره، نوجوانان به دنبال هویت خود، معنا و جایگاهشان در جهان هستند.
کتابها، همچون دریچهای به سوی دنیای ناشناخته، میتوانند در این سفر پرماجرا، یاریگر و همراه نوجوانان باشند. آنها با ارائه داستانها، شخصیتها و ایدههای جدید، به نوجوانان کمک میکنند تا دیدگاه خود را نسبت به جهان گسترش دهند، با چالشهای مختلف آشنا شوند و در مسیر رشد و بالندگی گام بردارند.
در این مقاله، به معرفی پنج کتاب جذاب برای نوجوانان و در ادامه، به بررسی تاثیر کتابها بر نوجوانان، اهمیت کتاب خوب در این سن و نکات مهم در انتخاب کتاب مناسب برای آن ها میپردازیم.
اهمیت کتاب خوب در دوران نوجوانی:
دوران نوجوانی، دورانی حساس و سرنوشتساز در زندگی افراد است. در این دوره، نوجوانان به دنبال هویت خود، معنا و جایگاهشان در جهان هستند. کتابها میتوانند در این مسیر، راهنمای و همراهی ارزشمند برای آنها باشند.
کتابهای خوب با ارائه داستانها، شخصیتها و ایدههای جدید، به نوجوانان کمک میکنند تا:
1.دیدگاه خود را نسبت به جهان گسترش دهند: کتابها به نوجوانان کمک میکنند تا با فرهنگها و دیدگاههای مختلف آشنا شوند، در مورد مسائل مختلف فکر کنند و درک عمیقتری از جهان پیدا کنند.
2.با چالشهای مختلف آشنا شوند: کتابها به نوجوانان کمک میکنند تا با چالشهای مختلف زندگی، از جمله مشکلات خانوادگی، اجتماعی و عاطفی آشنا شوند و در مواجهه با آنها راهکارهای مناسب را بیاموزند.
3.در مسیر رشد و بالندگی گام بردارند:کتابها به نوجوانان کمک میکنند تا با ارزشها و مفاهیم اخلاقی آشنا شوند، مهارتهای حل مسئله را در خود پرورش دهند و در مسیر تبدیل شدن به انسانهایی بالغ و مسئولیتپذیر گام بردارند.
پنج کتاب جذاب برای نوجوانان:
۱. خانم شارلوت
شخصیت مجموعه ماجراهای خانم شارلوت یک پیرزن عجیب و ماجراجو است. او لباس بلندی میپوشد و زیر کلاهش یک سنگ به نام سنگول میگذارد. او گاهی با سنگول درددل میکند. طرفدار بازی و شادی است. مدرک دانشگاهی ندارد ولی میتواند خیلی کارهای مهم انجام دهد.
در کتاب خانم شارلوت کتابدار عجیب و غریب، خانم شارلوت کتابدار کتابخانه درب و داغان شهرداری میشود. شهردار را به خریدن کتابهای تازه وادار میکند. اجازه میدهد بچهها در کتابخانه ولو شوند و خوراکی بخورند. خودش یک عادت عجیب دارد. وقتی از یک بخش کتاب خوشش میآید غش میکند. برای به هوش آمدن او باید بقیه کتاب را بخوانند.
خانم شارلوت منتقد وضعیتهای مختلف هم است. ولی به جای انتقاد عمل میکند. مثلا در کتاب دیگر مجموعه ماجراهای خانم شارلوت، او معلم شده است. در کلاس او بیشتر درسها هم با بازی و نمایش تدریس میشود و برای اینکه بچهها بتوانند سه ساعت با همدیگر بازی بکنند باید در خانه کمی بیشتر درس بخوانند.
این مجموعه که با لحنی طنزآمیز روایت شده است میتواند به نوجوانان کمک کند تا به درک تازهای از اطرافشان برسند.
۲. خانه درختی
داستان این مجموعه از داستانها مربوط به دو دوست صمیمی به نامهای تری و اندی است.
این دو دوست که یک نفر از آنها نویسنده و دیگری طراح و تصویرگر است، با یکدیگر در یک خانه درختی 13طبقه زندگی میکنند! آنها داستانهای خود را مینویسند و برای آن تصویر خلق میکنند و هر از چندگاهی بسته به شرایطی که به وجود میآید، 13 طبقه دیگر به تعداد طبقات خانه آنها اضافه میشود. آنها در این خانه درختی پرماجرا، اتاقها و مسیرهای مختلفی دارند که باید آنها را طی کنند. در این خانه درختی همه چیز پیدا میشود! شما در این خانه میتوانید یک مسیر بزرگ برای بازی بولینگ، یک حوضچه ترسناک پر از کوسه آدمخوار، شاخههای انگور برای سرسره بازی که دور یکدیگر تاب خوردهاند، یک آزمایشگاه مخوف زیرزمینی برای آزمایشات عجیب و غریب، یک محوطه برای نمایش 24ساعته عروسکها در تمامی روزهای هفته و… را پیدا کنید.
۳. آرتین شبح کش
در سرزمین جدید مردم با اتفاقات و حوادث عجیبی رو به رو می شوند! در یک شب سرد پاییزی برخی از مردم دچار حالتهای ترسناکی میشوند و شرایط بحرانی رخ می دهد. برخی از مردم مثل دیوانهها داد میزنند، جیغ میکشند، ناله درختان را میشنوند و اشباحی را در دل تاریکی میبینند.
سرزمین دوناری پر از اتفاقات عجیب می شود و مردم به دو دسته تقسیم می شوند. گروهی که به اشباح اعتقاد دارند و این اتفاقات را از چشم آنان می بینند و گروهی دیگر که فکر میکنند کاسه ای زیر نیم کاسه است و نمی تواند اشباح واقعی باشند و همه اتفاقات حاصل توهم است.
آرتین شبح کش یک نوجوان شجاع است که تصمیم می گیرد به کشف این ماجرای رمز آلود است. برای کشف این راز ترسناک و خطرناک باید راه طولانی و سختی را طی کند. حوادثی که فقط یکی از آنها برای از پا درآوردن نوجوانی «معمولی» کافی است ولی آرتین شبحکش قصد ندارد مثل «معمولی» ها زود جا بزند. او قصد کرده با اشباح دربیفتد و هیچکس جلودارش نیست!
۴. کرنشا و پاستیل های بنفش
داستانی فانتزی و خارقالعاده در ستایش عشق، دوستی و خانواده را به تصویر میکشد.
این اثر پرفروش و پرطرفدار روایتگر زندگی پسری است که علاقهای به خیالپردازی ندارد اما یک دوست خیالی از دوران کودکی وارد زندگیاش میشود و به او برای حل مشکلاتش کمک میکند.
خانواده جکسون در شرایط دشوار مالی قرار گرفته و پدر او شدیدا بیمار است. او به عنوان یک نوجوان شرایط بسیار دشواری دارد و به همین دلیل کرنشا به زندگی دوستش برمیگردد تا این خانواده را از شرایطی که در آن هستند نجات دهد. اما میپرسید چه کاری از دست یک دوست خیالی ساخته است؟ به راستی یک گربهی عظیمالجثهی سخنگو که موجسوار است و از آب خوشش نمیآید چه کاری میتواند برای جکسون انجام دهد؟
۵. ماتيلدا
اثر فانتزی و دوستداشتنی رولد دال، از یکی از برترین کتابها در سراسر دنیا است و در رتبهی سوم فهرست صد رمان برتر کودک و نوجوان دنیا قرار گرفته است.
ماتیلدا دختر باهوشی است که علاقهی خیلی زیادی به خواندن دارد و به قول بعضیها خورهی کتاب است! او مهارتهایی مثل راه رفتن، حرف زدن و خواندن را خیلی زودتر از بچههای دیگر یاد گرفته است. پدر و مادرهای زیادی بچههایشان را نابغه میدانند و هر حرکت کوچک بچهها را به شکل اتفاق عجیب و شگفتآوری نگاه میکنند. اما پدر مادر ماتیلدا اینطور نیستند، آنها بهماتیلدا لقبهای زشتی میدهند و میگویند او دروغگو است، در حالیکه ماتیلدا یک نابغهی واقعی است.
رولد دال در کتاب ماتیلدا داستان دخترکی کوچک و شجاع را تعریف میکند که در حل مشکلاتش به خودش تکیه میکند.
نکات مهم در انتخاب کتاب مناسب برای نوجوانان:
انتخاب کتاب مناسب برای نوجوانان، امری مهم و ضروری است. در اینجا به چند نکته کلیدی در این زمینه اشاره میکنیم:
1. به علایق و سلیقه نوجوان توجه کنید:در انتخاب کتاب، به علایق و سلیقه نوجوان توجه کنید و کتابی را انتخاب کنید که برای او جذاب و خواندنی باشد.
2. متناسب با سن و سطح درک نوجوان باشد:کتابی را انتخاب کنید که متناسب با سن و سطح درک نوجوان باشد. از انتخاب کتابهایی که برای او خیلی ساده یا خیلی پیچیده هستند، خودداری کنید.
3. محتوای کتاب را بررسی کنید: قبل از اینکه کتاب را به نوجوان بدهید، محتوای آن را بررسی کنید و مطمئن شوید که مناسب سن و شرایط او است.
4. از نوجوان در انتخاب کتاب نظر بخواهید:نوجوان را در انتخاب کتاب خود مشارکت دهید و به او اجازه دهید تا کتابی را که دوست دارد انتخاب کند.
5. با نوجوان در مورد کتاب صحبت کنید: درباره ی دوران پرماجرای نوجوانی، بعد ازمطالعه ی کتاب ها، با او صحبت کنید و از نظرات و ایدههایش بپرسید.
همچنین مقاله ی 5 بازی رومیزی که در ارتباط با نوجوانان معجزه می کند را اینجا بخوانید!
سخن آخر!
کتابها، همچون گنجینهای ارزشمند، میتوانند یاریگر و همراه نوجوانان باشند؛ پس از آن ها غافل نشوید.
البته به خاطر داشته باشید که کتاب های فوق هم مانند تمام تولیدات کودک و نوجوان، بی عیب و نقص نیستند.
شما می توانید با بررسی آن ها و انتخاب کتابهای مناسب و تشویق نوجوانان به مطالعه، به آینده سازان کوچک، در مسیر رشد و بالندگی، یافتن هویت خود و تبدیل شدن به انسانهایی موفق و مفید برای جامعه کمک کنید.