جای قلب در بطری نیست! (معرفی کتاب قلب و بطری و راهنمایی برای سوگ کودکان)

نویسنده و تصویرگر: الیور جفرز
مترجم: بهار اشراق
سال چاپ: چهارم/1401
رده سنی: 7تا 10سال

چشمانت را ببند…

آخرین باری که عزیزی از دست دادی را به یاد بیاور، آن گاه که دنیا برایت تاریک و شیرینی ها به کامت تلخ شد و میان بحبوحه ی نبودن های پاره تنت، تنهایی را لمس کردی.
حالا چشمانت را بازکن و تصور کن این آخرین بار تو، جایی حوالی شش، هفت سالگی ست. درست زمانی که دنیا رنگارنگ است و آغوش امن عزیزت کنار تو!
اینگونه آخرین بار بودنش ترسناک تر می شود؛ نه؟
انگار به یک باره همه چیز رنگ می بازد.
دیگر دریا و آسمان آبی نیست، صدای جیرجیرک ها تو را به وجد نمی آورند و هیچ گلی خوش بو نیست.
گویی دیگر شوق کشف جهان شگفت انگیز گذشته بی معناست.
آخر قلب بچه‌ها کوچک‌تر از آن است که درد از دست دادن را تاب بیاورد.
این را الیور جفرز در کتاب قلب و بطری به زیباترین شکل ممکن، به تصویر می کشد.
صندلی خالی می شود، قلب دختربچه ای که مثل دخترهای دیگر شاد و کنجکاو بود بعد رفتن پدرش آرام و منزوی می شود و تا سال های سال در یک بطری شیشه ای جا می گیرد.
واقعیت این است که بیشتر انسان‌ها از یک سن و سالی قلبشان را گوشه‌ای پنهان می‌کنند. آن‌ها می‌خواهند با مراقبت از خود، از آسیب‌ها در امان بمانند، خود را در زندانی از سکوت و تنهایی غوطه ور می کنند.
اما این اتفاق برای کودکانی که دچار سوگ و ازدست دادن عزیزان می شوند، زودتر رقم می خورد و بذرافسردگی و اضطراب را دروجود آن ها می کارد.

حالا سوال اینجاست!

برای اینکه در موقعیت سخت از دست دادن ها، جای قلب دلبند شما در بطری نباشد چه کار کنید؟
فقط کافیست از این پنج نکته کلیدی غافل نشوید:

1. راستش را بگویید!

جملاتی مثل اینکه «او در آسمان هاست» یا «بر می گردد…» و به تعویق انداختن دیدار و… فقط او را در انتظاری طاقت فرسا نگه می دارد یا جملاتی مثل اینکه «خدا او را از ما گرفته» تنها اضطراب و خشمش را دو چندان می کند.
فقط به او بگویید که او دیگر در این دنیا نفس نمی کشد و گرسنه نمی شود و تا همیشه خوابیده است.
سخت است اما بگذارید با واقعیت درد، به اندازه خودش مواجه شود.

2. به او مجال سوگواری بدهید.

کودک را از حضور در مجالس عزاداری منع نکنید. بگذارید گریه کند، خاطراتش را مرور کند و تا می توانید با او همدلی کنید.
هیچ چیز به اندازه اینکه بفهمد در این غم تنها نیست و آغوش های دیگری برای گریه و پناه بردن دارد، به او احساس امنیت نمی دهد.

3. کتاب بخوانید و زندگی کنید.

کتاب قلب و بطری از آن کتاب هایی ست با کودک همدردی می کند و برای بچه هایی که پدر یا پدربزرگ خود را از دست داده اند مناسب است.
به او یاد می دهد هرچه قدر که خانه بدون آن ها سرد و خالی شود اما نباید در قلبش را به روی زندگی و زیبایی هایش ببندد. (مناسب کودکان 7 تا 10 سال)
ضمنا حتما تفریح، بازی در جمع همسالان و فعالیت های مناسب سنش را در برنامه داشته باشید.

4. مشاور و روانشناس کودک را فراموش نکنید.

قرار نیست با یک کتاب همه ی مشکلات کودک سوگ دیده حل شود اگر شرایط او مساعد نبود، بهتر است در کنار کتاب و بازی ها و… ، از یک مشاور مورد اطمینان کودک برای ترمیم زخم از دست دادن کمک بگیرید.

5. هشدارجدی!

حواستان به محتوای کتاب های سوگ باشد.
برای هر کودکی کتاب مخصوص خودش را بخوانید، مثلا برای کودکی که پدر یا پدربزرگ از دست داده است قلب و بطری از بهترین هاست اما نباید کتابی با موضوع مرگ مادر یا دوست و …. برای او خوانده شود؛ زیرا ترس از دست دادن آن ها و احساس عدم امنیت او دو چندان می شود.

و اما کلام آخر!

قلب بچه‌ها کوچک‌تر از آن است که درد از دست دادن را تاب بیاورد. آن‌ها احساس ناامنی می‌‌کنند و حمایت ما از آن‌ها کمک می‌کند تا راحت‌تر به سوگواریشان پایان دهند.

جای قلب در بطری نیست و این را می توان به کمک کتاب ها و در دل موقعیت های خاص زندگی با کودکان لمس کرد، فقط کافیست با چشم قلب بخوانیم. 🙂